Sunday, August 30, 2009

ग्रीष्म

ग्रीष्म तापला तापला , त्याची कोसळली आग

क्षणापूर्वीचा बहर , त्याची कोमेजली जाग

त्याने डोळ्यातली ओलं , पिली अधाशी ओठानं

आग कंठात रोवली , त्याच्या निखारी बोटानं

अंगा-अंगातले पाणी , गेले आकाशाच्या भेटी

तळ तापल्या नदीचा , आला उसासून काठी

आग पेटत्या ऋतूची , नसानसांत दाटली

फुला-फुलांत झाडाच्या , शिरं रक्ताची फाटली

असे उकले काळीज , दग्ध धरतीची काया

अंग जाळतो साजण , पुन्हा फुलवून याया

Thursday, August 27, 2009

समजूत

हो हो , तूच फक्त चिडली नाहीस
मी सुध्दा चिडलो आहे
कारण काही विचारू नकोस
मी सुध्दा चिडलो आहें
काय गुन्हा झाला एवढा ?
.म्हणून रुसवा डोंगराएवढा
चूक एखादी होते कारण
माणूस म्हणून घडलो आहे ............ मी सुध्दा चिडलो आहे
आकाशाचा संदेश घेवून पक्षी
मातीचे उड़त असतात
भेटत नाहीत कधी तरीही
आकाश धरा चिडत नसतात
अन्तर राखून जगतात कसे
कोडयाने या पिडलो आहे ............मी सुध्दा चिडलो आहे
सागरालाच ओढ़ नाही
नदी का गं म्हणत नाही
जागेवरती उसळतो म्हणून
चिडून का गं रुसत नाही
तरी धावते आवेगाने
का? या चिंतेत पडलो आहे ............मी सुध्दा चिडलो आहे
( ती हसू लागते )
हसू नकोस जीवघेणी
राग माझा पळवू नकोस
मीही चिडलोय खराखुरा
निश्चय माझा ढळवू नकोस
माहीत आहे मनाने मी
जरी तुझ्याशी जोडलो आहे .............मी सुध्दा चिडलो आहे
( आता अबोला असह्य होतोय म्हणून हा तहाचा युक्तीवाद )
पण आकाशाच्या निखा-याने
फुले सुध्दा फुलतात की
मौनामध्ये अंधाराच्या
शब्दचान्दन्या खुलतात की
झाडामध्ये अडला वारा
सूर बनून सरकत आहे
चिडलो आपण दोघे तरीही
बोलायला काय हरकत आहे?

Wednesday, August 26, 2009

मना-मनाचे कोमल नाते, आपुलकीचे प्रेमळ बंध

स्नेहावाचून कसा मिळावा , जगण्यातील निर्मळ सुगंध

जगण्याचे सामर्थ्य मिळवूया

जीवन सुंदर चला घडवूया

अपेक्षांचे अवघड ओझे, नात्यांचे चैतन्य चोरते,

स्वार्थापुरते जगणे निर्मम , दू:खाचे प्रारब्ध कोरते

अधिकाराच्या भाषेवाचून , प्रेमाचा संवाद घडवूया

जीवन सुंदर चला घडवूया

पवित्रतेचे चिंतन सुंदर, धडा दाखवू वागणुकीचा

आणी जपूया एक तेवता, दिवा अंतरी माणुसकीचा

परस्परांच्या विश्वासाने , व्यवहाराची वाट चालूया

जीवन सुंदर चला घडवूया

स्वतंत्र आपण, समर्थ आपण , ठाम खूण ही मनांत बांधू

आप-परान्तील विश्वासाचा, पूल मनामनांतून सांधू

जगण्यावरच्या भक्तीमधूनी , शक्ती मिळवू या

जीवन सुंदर चला घडवूया

जीवन मिळते , जसे चिन्तीतो , विचार घडवे सृष्टी

नव्या जगाला, चला पाहूया , जरा बदलूनी दृष्टी

चैतन्याला मुक्त करूनिया , उधळून देवूया

जीवन सुंदर चला घडवूया

भीती कसली पराभवाची , सोडू जगणे उदासवाणे

चला उठूया आनंदाने , गावून टाकू जीवनगाणे

हात - मनाच्या सामर्थ्याचे दर्शन घडवूया

जीवन सुंदर चला घडवूया

Monday, August 24, 2009

अहंकार

वादळवा-यात ऊन -पावसात उभं होतं, एक झाड़
सोसाट्याच्या वा-यानेही झुकलं नाही
प्रवाहाच्या रेटयानेही तुटलं नाही
सामर्थ्याचा अंहकार, झाडामध्ये मावेना
आत्मस्तुती करताना, वाणी त्याची थकेना
मीच श्रेष्ठ, मीच शक्तीवान, मला कुणाची गरज नाही
सामर्थ्याचा मीच निर्माता, मदत कुणाची खरचं नाही
कुणी म्हणालं ,
पानामधून प्रकाश घेतोस , अन्न करतोस , त्याने सामर्थ्य येते
झाडाला पटेना, त्याने प्रकाश नाकारला
कुणी म्हणाले ,
पाण्याने तुझ्या नसानसांत जीवनरस पोहचवला, त्याने ताकद आली
झाडाला रुचेना , त्याने पाणी नाकारले
कुणी म्हणालं ,
मुळात तुझ्या ताकद खरी! पण, त्याला जमिनीचा आधार!!
झाड़ ताठरलं, अहंकाराने मातीशीही नातं नाकारलं
अन् त्या क्षणी ..........................
ते झाड़ ,
कुठल्याही वादळाशिवाय ,
प्रवाहाच्या रेट्याशिवाय,
सोसाट्याच्या वा-याशिवाय
अचानक...........
उन्मळून
पडलं

Sunday, August 23, 2009

कधी जणू

ही कशी वासना , रतीमदनाचा खेळ

प्रेमात घातला , कसा जडाचा मेळ

ही उत्कट भिड़ते , दोन जडांची काया

चैतन्य उधळते , बेभान करितसे माया

हे प्रेम कधी जणू , आर्त मनाची वीण

अन् कधी वासना , काया व्याकुळ दीन

मतदार राजा

काळोख घेवून उरामध्ये असा का तू जगतो आहेस ?

चिता तुझ्याच सन्मानाची का मूढपणे बघतो आहेस ?

गजसहस्त्राचे बळ परी बाहू का रे जडावले ?

विश्वप्रकाशी चैतन्य तुझे असे का रे थंडावले ?

लाचारीने जगणे राजा सोड वागणे हे षन्ढाचे !

घेवूनी मशाल उचल रे शिंग फूंक तू बंडाचे !!

Saturday, August 22, 2009

खळबळ

वावटळ झेललेल्या पानसळीला अजून पंख वा-याने झंकारू नकोस

दोन घटका येवून उडून जातोस पाखरा , अचानक

कधी जाणलयं ........... या झाडाचं एकाकीपण

तुझ्या येण्याच्या आनंदापेक्षा जाण्याची हुरहुरच

जास्त लागते मनाला

अरे, वास्तवाच्या जमीनीला मूळं बांधली आहेत म्हणून

नाही येता येत उडून तुझ्याबरोबर

पण तरीही मी शांत आहे कारण

मला माहितेयं , की उडालास आकाशात चार क्षण

तरी तुझं हक्काचं , निवा-याचं ठिकाण मीच आहे

पण हे दुराव्याचं नातं नाही रे सहन होत

तुला मला सांधणा-या या अप्रतीघाताची अमूर्तता ,

लक्ष लक्ष भाल्याची टोके बनून , विदीर्ण करते मनाला

अवघडं होतं रे , एवढं सारं सहन करून

पुन्हा स्थितप्रज्ञासारखं उभं राहाणं

टाळूनही मग ही खळबळ व्यक्त होते

इतरांना वाटते की , ही पानांची सळसळ आहे

वास्तव

बीजं

उदात्त प्रेमाचं असो वा

रानटी बेभान वासनेचं

नवजन्मासाठी समर्पीत केलेलं असो वा

अनावर उन्मादात ओतलेलं

फळतं ,तेव्हा

इच्छा अनिच्छेच्या संदर्भाशिवाय

वाढते एक जाणीव

तिचे स्वतंत्र अस्तित्व घेवून

त्या जगण्याचा सम्भव

फक्त .....................

बीजाच्या मिलनात असतो

Friday, August 21, 2009

नातं

अविरत वारा मनामधुनी संक्रामितसे मला पुढे
अखंड गतीचा जरी वारसा तरी दिशेचे कोडे पड़े
सरसर शिरवा गारसरीचा पाऊस हळूच भिरभिरतो
अन् मेघाचा कळप हाकूनी वारा अंगातूनी शिरतो
या वा-याची दिशा कोणती? या मेघांचा मार्ग कसा?
कुणी ठरविले म्हणूनी चालती, घेवुनी ते हां नित्य वसा
प्रश्न मनीचा आवर्तुनी मग पुन्हा मनातच फेर धरे
अनामिक टी जाणीव होता हळूच काया थरथरते
या वा-यातूनी या मेघांतूनी सूत्र एकची जे प्रगटे
मर्त्य मनु मी, या स्रृष्टीचा, त्या सूत्राचा भाग असे
अद्वैताचा भाव आकळे, मार्ग जरी हा जुन्या धुळीचा
समाधान हे मला तेवढे , मी वा-याच्या जातकुळीचा

कुमारी माता

अनाचार नाव ज्याला, त्याला आवरू मी कसे
क्षण धुंद आवेगाचा, त्याला पापी म्हणू कसे
त्या क्षणांना ना नाते, ना अस्तित्वाची जाणं
बंद कळीने झेललं, दवातलं प्रीतीगाणं
तुझं वळीवाचं देणं, रुजे तापल्या कुशीत
नवजन्माचा आनंद, दाटे ग्रीष्माच्या मुशीत
आता नाही मला क्षिति, जगदोषांची जराही
रुजलेली प्रीत वेडी घेई सृजन भरारी

पहिली रात्र

लग्नरात्री एकटीला खोलीत सोडलं मला
थरथर माझ्या काळजाची कशी सांगू तुला
घाम फुटला सर्वांगाला हलकेच आले पाशी
हनुवटीला हात लावला जणू मऊ उशी
म्हणले ज़रा बोला की ठेवा आमचा मान
ओठ माझे हलले तर केला ओठांचा कान
लाजून झाले चूरचूर भीती पळली कोठे
शब्दसकट टिपले ओठ मोहर अंगी फूटे
पुढच्या सा-या संवादाला फक्त सुरांची भाषा
शब्दामध्ये विचारू नकोस चावट तुझी आशा
तुला सांगते धन्याचा स्वभाव माझा खरा
सुर्याच्याही पोटात म्हणे असतो एक झरा

Thursday, August 20, 2009

उत्तर

बाधा, समस्या , अडचणी , संषर्ष अगणित असतीलही
पण एक सत्य हे सुध्दा आहे की आपण नसतो कधीच
भाग या परिस्थितीचा
संस्कार , नाते , अपेक्षा , भावना गुंतवितात तरीही
एक सत्य हे सुध्दा आहे की आपण नसतो कधीच
भाग या बंधनांचा
हे सुध्दा आजचे सत्यच आहे मित्र की,
जन्माला आलो आहोत कधीच तरीही
अजून आपले जगणे सुरु नाही
देहव्यापार सुरु असूनही
अजून जीवन सुरु नाही
कारण,
स्वातंत्र्याचा बोध होतो
तिथून जीवन सुरु होते
सामर्थ्याचा बोध होतो
तिथून जगणे सुरु होते
आपण स्वतंत्र आहोत
समर्थ आहोत जन्मत:च
प्रश्न नंतर येऊन चिकटतात आपल्याला
आणि मग आपणचं त्या प्रश्नाचा भाग बनून राहतो
जीवन हे काही प्रश्नचिन्ह नव्हे मित्र,
अहंकाराला , अस्तित्वाला पडलेल्या प्रत्येक प्रश्नासाठी
जीवन हे एक उत्तर आहे

Wednesday, August 19, 2009

माझं बाळ

उपेक्षेसाठी नाही माझं बाळ
स्रुजनाच्या नविन जग घडविण्याच्या
इच्छेतून प्रगटला आहे त्याचा जन्म
ठरणार आहे चुकलेल्या दिशांची तो नवी वाट
अन् अंधारलेल्या भयकारी जगण्याची आशादायी पहाट
तो नाही फक्त हाडामांसाचा देह किंवा
आपल्याच भौतिक अस्तित्वाला चिकटलेला मोह
तो आहे संवेदनेची एक अनावर शक्ती अन्
जगण्यावर, अस्तित्वावर असलेली उत्कट भक्ती
तो नसेल आत्मरत वासनांचा कल्लोळ अन्
अतृप्त विषयाग्नीचा वखवखता लोळ
तो असेल निर्मोही आनंदी जगणे
प्रेम संवेदनांचे निर्वैर बरसणे
तो असेल आधार , असहाय्यतेचा
तो ठरेन दिलासा आशेचा
तो असेल वेदनेसाठी मायेचा स्पर्श अन्
फुलवेन कोमेजल्या मनांतून हर्ष
शापित अशा जगण्यावर, तो एक ईश्वराचा वर अन्
कृष्ण बासरीचा एक सनातन मोहन स्वर

Monday, August 17, 2009

ऋणाचे फिटेना ऋण

जगण्यात कुणाच्या मिळतो
आधार कुणा निष्फळ
मरणात कुणाच्या मिळते
जगण्यास कुणाला बळ
असण्यात पार्थिवाच्या मिळतो
आत्म्यास जडाचा डंखं
नसण्यात नभाच्या मिळती
स्वप्नास नवे ते पंखं
भावांत कुणाच्या पड़ती
मन मुक्ततेस बंध
न् रिक्ततेत स्फुरती
आनंदी मुक्त छंद
सुखात वासना फूलती
पेटती अनंग ज्वाळा
du:khaat वासना नुरती
मनी दाटतो उमाळा
धनांत अहंता भ्रूण
मीपणी मृत्यूचा शाप
ऋणाचे फिटेना ऋण
निर्भयी वेदना लोप

Sunday, August 16, 2009

शिवाचा वास

प्रतारणा तुझ्याशी नाही करत म्हणून
मी एकनिष्ठ नाही ठरत
वासनेच्या बाणावरती केव्हाच छिन्न झाल्यात
आमच्या रामनिष्ठा
अगं , जानीवेचा ,
अनुभूतीचा स्पर्श
या निर्विकार मनाला
ज्या भाषेतून होतो ना
तीच बनते त्याची परिभाषा
प्रेमाचा अर्थ प्रथम शरीराला कळला
मग मनाला
कशी पाळावी आम्ही एकनिष्ठा
आता वासनेच्या शब्दांशिवाय
नाही घडत मनाशी संवाद
पण तुझं प्रेम , तुझं समर्पण
माझं मीपण त्याने बदलवून टाकलयं
जिथे मनाचाच भ्रमर होतो ना प्रिये
तिथे व्यभिचार हाही स्वभाव बनतो
आताही असतं आकर्षण
अन्य फुलांचं तरीही
तुझी कमळमिठी सोडवत नाही
एकनिष्ठता नाही माझा स्वभाव तरीही
तुझ्याशी प्रतारणा आहे आता
शक्यतेच्या कोटीतील
अशक्य बाब माझ्यासाठी
अगं विकाराच्या छातीमध्ये
एवढाच विशुध्द श्वास आहे
खजुराहोच्या गाभा-यातील
हाच शिवाचा वास आहे

Sunday, August 9, 2009

दुर्दम्य

ग्रीष्माचं रणरणतं ऊन, ओसाड माळरान
निष्पर्ण वृक्ष अन् जळलेले पान न् पान
एक सुर्यमौळी झोपडी त्यात तगलेली
मिळेल ते काम कष्टाचं करीत जग़लेली
भूकेलीही राहते झोपडी आधी मधी
पण श्रृंगार देहाचा चुकत नाही कधी
थकलेल्या देहातून पाझरणारी आसक्ती
दुर्दम्य इच्छेने त्यातूनही वाहणारी जीवनशक्ती
करपलेल्या गात्रांचा क्षणभराचा विसावा
जीवनाला त्यातही अंकुर दिसावा
पेटते उन भाजनारी धग सोसते आहे
नऊ महीने जीवन तिथे फुलते आहे
नाभीने प्राणायाम करणारा एक हठयोगी
जलाशयात समाधी लावून बसलेला जीवनभोगी
आत्मक्लेशाची परिसीमा गाठणारा जीवनसाधक
भीती कसली त्याला ग्रीष्मरणाची दाहक
बीज न बीज करपलेले तरी
हठयोग्याची जीवनेच्छा सरत नाही
स्रुजनाची बधीर करणारी वेदना सोसूनही
दुःख काही उरत नाही



Saturday, August 8, 2009

सवाल बापपिढीला

काय दिलतं आम्हाला तुम्ही?
निरोधातच अडकविलात तुम्ही तुमच्या सृजनशील वीर्याचा थेंब
आवेगाच्या अन् उत्साहाच्या प्रत्येक क्षणाला बहाल केलतं हे वांझोटेपणाचं दान
तुम्हीच तुमच्या अस्तित्त्वाचं कोडं तुम्हालाच सुटलं नाही तरीही
त्या मोहग्रस्त जगण्याचं दुःख चिटकवलतं आमच्या कपाळी
अन् तारुण्याच्या उन्मादातील अनावर वासनेत
वर्षानुवर्षे वीर्य झिजल्यावर थकलेल्या देहानं आणि मनानं
म्हातारपणची काठी म्हणून जन्माला घातलत आम्हाला
काय दिलतं आम्हाला तुम्ही ?
स्वाभिमानाचं पागोटे सोडून उभे राहिलात लाचारीने परकीयांच्या दाराशी
अन् वैश्विकतेच्या गप्पा मारत संस्कृतीचं लाजेचं शेवटचं वस्त्रही
टाकलत काढून आपल्याच पायाशी
काय अनुभवलयं स्वातंत्र्य तुम्ही ?
मुक्ततेचा सम्बन्ध असा नग्नतेशी लावलात
अन् पायावर उभे राहण्याचा लाचारीशी
निरर्गल वासना अन् उपभोगाच्या अश्वासाठी दूर सारलीत
संस्कृतीची कामधेनु तुम्ही
अन् वाढत्या मजल्यांच्या संस्कुतीकडे पाहात लाथाडल्या
समाधानाच्या पर्णकुटी तुम्ही
व विसरलात तेव्हा की
कुठल्याच मजल्याला स्वत:ची जमीन नसते म्हणून
स्वत:ला घेत राहीलात नेहमी दुस-याकडूनच इंधन
अन् विसरलात तेव्हाही की
ज्या प्रकाशाचं इंधन त्याच्या पोटातच असतं ना
तो विझत नाही कधीही
असच परावलम्बी अन् निरुद्देशी आयुष्य जगलात जन्मभर
अन् आता स्वानंदाच्या हस्तमैथूनाने थकलेल्या तुमच्या हातामध्ये
त्राणही नाही आमच्या फड्फडणा-या ज्योतीभोवती
ओंजळही धरण्याचं
पण इथून पुढं तुमच्या कर्माचं फळ म्हणून
तुमच्या पराभवाचा डाग मिरवीत जगणार नाही आम्ही
जन्माला येणं नसलं आमच्या हातात तरीही
तुमच्या चुकाच्या सजा भोगण्याऐवजी फुलवू जगवू
आमचं अस्तित्त्व आम्ही
स्वयम्भू बनून
कारण जगणं आणि मरणं अजूनही
आमच्या हातात आहे
अन् हेही लक्षात ठेवा अजूनही की
आमचं आयुष्य असली तुमची निर्मिती तरीही
पुनरावृत्ती नक्की नाही
पुनरावृत्ती नक्की नाही

Friday, August 7, 2009

महात्म्याची खंत

दुस-याच्या दुःखाने माझे डोळे पाणावतात
तर ते मला 'करुणाशील' म्हणतात
भोवताली दू;ख दैन्य बघून मला माझ्या सुखाचे ओझेहोते
म्हणून मी ते नाकारतो
तर ते मला 'त्यागी' म्हणतात
असहाय्यांसाठी मी मदतीचा हात पुढे करतो
तर ते मला 'दानशूर' ठरवितात
चुका करून माझ्या मुलांनी बिघडू नये म्हणून
मी त्यांना शिक्षा करतो
तर ते मला 'न्यायी' म्हणतात
आनंद वाटल्याने वाढतो म्हणून मी तो उधळतो
तर ते मला 'प्रेमळ' म्हणतात
सहजपणे, जमेल तेवढीच मी इतरांना मदत करतो
तर ते माझ्या माणुसकीचं गुणगान करतात
काहीही खर्च न करता माझं सुखही न गमावता
मी हे सहजपणे करतो असे मी म्हणताच
स्वत:ची मानूस म्हणून जात राखण्यासाठी
ते मला "महामानव" ठरवितात

Tuesday, August 4, 2009

जन्म चांदण्यांचा

अवकाशाच्या अंगणामध्ये

चांदण्याही नव्हत्या तेव्हा

एक लाजरा प्रियकर होता

वर्णरुपेरी सौम्य तनुचा

कोमल हृदयी मधुर गातसे

गीत प्रियेचे गुंजन करुनी

आरसपानी सौन्दर्यखणी ती

एक यौवना नीलतनुची, नीलधराती

नीलधराती, तिच्याच प्रितीचा पुजारी

शशीकर भोळा फसला होता

समजूनी जणू ती

गुंगूनी फिरते अपुल्याभोवती

परी एकदा गुपित कळाले

नीलधरेच्या धुंद मदाचे

तिचा प्रियकर कुणी रविकर

रसरसणा-या तेज तनुचा

चंद्र बिचारा

न कळले त्याला

तारुण्याच्या तप्त तनुला

ओढ़ भिडण्या दाहकतेची

शीतलता न च त्यास उतारा

म्हणूनी पाहुनी श्रृंगार तयांचा

शशिकराचे शशह्रदय हे तिथे

विखुरले कणाकणाने

अजूनही दिवसा तेज रवीशी

प्रणयाने मग क्लांत होवूनी

निजते जेव्हा तुष्ट धरा ती

पाहूनी तिजला शश हृदयाचे

विदीर्ण कण ते

आर्त व्यथेने गलबलती

जन म्हणती चांदण्या लुकलुकती

जन म्हणती चांदण्या लुकलुकती

Saturday, August 1, 2009

असेही एक जगणे

असेही एक जीवन मला स्मरते आहे
सर्वस्व अर्पूनही जिथे मीपण उरते आहे
असेही एक जगणे मला समोर दिसते आहे
बेफाम आयुष्याच्या अखेरीला जिथे रितेपण घुसते आहे
असेही एक जगणे अजूनही मी पाहतो आहे
ज्याचा कण न कण अतृप्तीचा भूतकाळ वाहतो आहे
असेही एक जगणे मला समोर कळते आहे
उत्कटतेच्या सरणावरती कणाकणाने
जिथे जीवन जळते आहे